Năm: N/A

Mã: FV-QU-HD-1210-03-NA

1. Đối tượng áp dụng: Gốc ghép là cây vải thiều, cành mắt ghép là các giống vải chín sớm đã được Bộ NN và PTNT công nhận.

2. Phạm vi áp dụng: các tỉnh sản xuất vải khu vực phía Bắc

3. Nội dung quy trình

3.1. Công tác chuẩn bị 

a. Chuẩn bị cây ghép cải tạo

* Tiêu chuẩn cây cần cải tạo thay thế trước khi ghép

- Độ tuổi: Không khống chế

- Khả năng sinh trưởng: xanh tốt, không bị sâu bệnh nguy hiểm gây hại.

* Tiêu chuẩn vườn cây cần ghép cải tạo

- Chủ động được tưới tiêu.

- Đường đi lối lại thuận tiện cho việc chăm sóc và thu hái.

b. Chuẩn bị dụng cụ thiết yếu

- Dây ghép chuyên dụng: Sử dụng dây nilon chuyên dụng (mỏng và dai)

- Dao ghép: dao chuyên dùng cho ghép đoạn cành (cứng và sắc)

- Cưa kéo cắt cành

- Rổ đựng mắt ghép

- Ghế cao, thang ngắn …

c. Chuẩn bị nguồn mắt ghép

* Yêu cầu về mắt ghép: Mắt ghép được lấy trên các cây:

- Có nguồn gốc là các cây đầu dòng được các cơ quan chuyên môn của Trung Ương hoặc địa phương tuyển chọn và công nhận hoặc từ các vườn cây mẹ. 

- Được chăm sóc theo quy trình đã được công bố hoặc khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn. 

- Sinh trưởng bình thường, không bị sâu bệnh nguy hiểm gây hại. 

d. Phương pháp lấy và bảo quản mắt ghép

+ Độ tuổi cành mắt ghép:  mắt ghép được lấy trên đoạn cành có độ tuổi 50 - 120 ngày tuổi

+ Thời gian cắt mắt ghép: Buổi sáng, khi thời tiết mát mẻ.

+ Cách lấy mắt: Cành mắt ghép được cắt xuống, loại bỏ ngay lá để tránh mất nước.

+ Bảo quản mắt ghép: mắt ghép ngay sau khi cắt trên cây xuống được chia thành các bó nhỏ, bọc trong giẻ ẩm hoặc rải ra thành lớp mỏng 15 - 20 cm rồi phủ kín vải ẩm lên trên, để trong khu vực thoáng mát, không có gió thổi trực tiếp vào nơi để mắt ghép.

Lưu ý: bổ sung nước giữ ẩm thường xuyên (không được ướt quá) cho lớp vải bọc/phủ mắt ghép.

- Thời gian bảo quản tối đa: 3 ngày

- Mắt ghép sau bảo quản đủ tiêu chuẩn ghép phải còn tươi nguyên, cuống lá chưa hình thành tầng rời.

e. Chăm sóc cây gốc ghép trước khi ghép:

* Đối với cây từ 8 năm tuổi trở xuống

- Bón phân: cây phải được bón phân theo quy trình chăm sóc vải thiều. cụ thể:

Lượng phân bón cho vải thiều sau thu hoạch quả:

Tuổi cây Lượng phân bón (kg/cây)

Phân h.cơ Đạm Urê Lân Supe Kaliclorua

4 - 5 30 - 50 0.20 0.32 0.18

6 - 7 - 0.35 0.40 0.28

8 - 9 - 0.45 0.52 0.33

 * Đối với cây trên 8 năm tuổi

- Cải tạo lại bộ tán lớn bằng cách cưa đốn: trừ  1 - 2 cành ở trung tâm, dùng cưa sắc, cắt bỏ toàn bộ những cành còn lại ở độ cao 1,5m so với mắt đất. Dùng vôi hoặc oxyclorua đồng quét lên trên vết cắt.

- Để các chồi bất định trên gốc ghép mọc tự nhiên đến khi các chồi này thành thục, chuẩn bị đợt lộc thứ hai, tiến hành tỉa thưa, bỏ bớt các chồi bé, chồi mọc chen chúc nhau. Công việc này được tiến hành 3 lần, trước mỗi đợt lộc. Đến đợt tỉa thứ 3, để lại trên mỗi cành gốc ghép 5 chồi phân bố đều trên khoảng 40cm tính từ đầu cành gốc ghép.

- Thời gian cưa đốn: tốt nhất đốn sau khi thu hoạch quả 30 ngày.

Toàn bộ cây trước khi ghép 1 ngày phải được tưới đủ ẩm.

3.2. Thời vụ ghép:

Thời vụ ghép kéo dài từ  tháng 5 - 12. Thời vụ ghép tốt nhất: tháng 5 - 7

3.3. Phương pháp ghép

- Sử dụng phương pháp ghép đoạn cành để ghép cải tạo:

Dùng dao chuyên dụng, sắc, cắt một lát vát trên cành mắt ghép sao cho lát cắt thật phẳng. Chiều dài lát cắt khoảng 1,5 - 2,0 cm. Trừ đoạn cắt vát, trên mỗi đoạn mắt ghép có từ 1 - 3 mầm ngủ (1 - 3 lách lá). Trên đầu cành gốc ghép, dùng dao sắc gọt phằng vết cắt. Chẻ một lát thật phẳng bên cạnh phía trong cành, sao cho vết chẻ vừa qua phần vỏ, lấy đi một phần gỗ mỏng. Chiều dài vết chẻ vừa bằng chiều dài vết cắt vát trên đoạn mắt ghép. Chêm đoạn mắt ghép vào, dùng dây chuyên dụng quấn kín và chặt vết ghép, sau đó quấn một lượt dây ghép kín phần trên của đoạn mắt ghép.

3.4. Tiến hành ghép

* Đối với cây từ 8 năm tuổi trở xuống

- Chọn và định vị trí cành ghép phân bố đều theo các hướng. Không chọn ghép vào các cành dưới, thấp quá hay các cành ở trung tâm tán cây. 

- Dùng kéo sắc hoặc cưa nhỏ cắt toàn bộ cành để ghép ở vị trí cành có đường kính 2,1 - 2,5 cm sao cho sau khi ghép, bộ tán mới sau này sẽ có hình bán cầu dẹt và có độ cao hợp lý tuỳ theo tuổi cây hay tuỳ theo vườn cây. 

- Ghép theo phương pháp ghép đoạn cành.

* Đối với cây trên 8 năm tuổi

- Trên mỗi đầu cành đã cưa đốn của gốc ghép, chọn ghép trên 2 - 3 chồi hướng ra ngoài hoặc chồi bên có đường kính từ 1,5 - 2,5 cm, sao cho các cành định ghép phân bố đều xung quanh tán. Không ghép vào các chồi mọc hướng vào trung tâm và các cành ở trung tâm tán. 

- Ghép theo phương pháp ghép đoạn cành.

3.5. Chăm sóc sau ghép

- Phòng trừ côn trùng cắn thủng dây ghép: kết thúc mỗi một ngày ghép, dùng thuốc trừ sâu có mùi nặng như Ofatox, sherpa… phun lên toàn bộ cây và dưới đất xung quanh gốc cây hoặc rắc thuốc trừ kiến xung quanh gốc cây.

- Tỉa bỏ mầm dại: Thời gian sau khi ghép, vặt bỏ toàn bộ các chồi bất định mọc ra trên phần gốc ghép (mầm dại) khi các chồi này có chiều dài nhỏ hơn hoặc bằng 5 cm. Công việc này được tiến hành thường xuyên.

- Cắt dây ghép: khi đợt lộc thứ hai của mầm ghép thành thục, dùng dao sắc cắt và loại bỏ phần dây ghép quấn cành ghép với mắt ghép, không để dây ghép thắt vào trong cành.

- Tưới nước giữ ẩm: sau khi ghép 3 - 5 ngày, thường xuyên tưới nước giữ ẩm gốc cây.

- Phòng trừ sâu bệnh: Phun thuốc phòng trừ sâu ăn lá, nhện lông nhung vào mỗi một đợt lộc, khi lộc nhú được 5 - 10 cm. Sử dụng các loại thuốc trong danh mục được phép sử dụng: sherpa, ofatox, pegasuss, Otus…

- Bón thúc lộc: khi lộc thứ 2, 3 của cành ghép bắt đầu nhú, dùng phân đạm hoà loãng 0,2% tưới vào gốc. Mỗi cây dùng 0,1kg đạm ure hoà vào 50 lít nước tưới vào gốc. sau đó giữ ẩm thường xuyên. 

- Sang năm sau, cây được tiến hành chăm sóc theo quy trình chăm sóc vải chín sớm ở  cùng độ tuổi so với cây không cần ghép cải tạo (cùng giống) có kích thước bộ tán tương đương.

• Trang trước
• Trang sau